Interview School of Blockchain – Sytze van Odijk

Interview met Sytze van Odijk, Afgestudeerd als medisch arts aan de Universiteit van Groningen in 2015. Bachelor of Science aan University College Roosevelt in 2011 met vakken in het medische veld, computer science, wiskunde en economie. Werkzaam met blockchain sinds 2015.

Blockchain technologie is voornamelijk bekend door de bitcoin applicatie. Doordat bitcoin een trending topic werd in de media door zijn volatiliteit, werd ook blockchain technologie een bekend fenomeen. Toch is het zo dat het onderscheid tussen Bitcoin en blockchain technologie nog vaak verkeerd wordt begrepen. Wat is nu die blockchain technologie en hoe verschilt het van Bitcoin?
Het blockchain-evangelie begint bij de geboorte van het internet. Door het internet werd het eenvoudig om digitale data moeiteloos te verspreiden met iedereen die een aansluiting heeft. Hierdoor werd informatie gedemocratiseerd: op het internet kan iedereen data toevoegen, vermenigvuldigen en aanpassen. Het huidige internet is echter ongeschikt voor het overdragen van digitaal eigendom. Als ik jou namelijk een MP3’tje stuur – hebben ineens zowel jij als ik het bestand op mijn computer. Prima voor muziek, maar met een digitaal biljet van EUR 5,- levert dit direct problemen op. Het is namelijk de bedoeling dat als ik jou geld stuur – ik het zelf niet meer in bezit heb.
Dit probleem heet het “double spending problem”. De ontwikkelaars van Bitcoin hebben dit probleem opgelost door 1) iedereen een kopie te geven van het register waarin alle bitcoins staan beschreven en 2) een beloning te geven aan iedereen die werkt aan het bijhouden van de “juiste” kopie van het register.
Zo kan je niet stiekem 2 keer dezelfde munt uitgeven, want je wordt betrapt door alle mensen die meekijken naar jouw transactie. Waar bitcoin op dit moment de rol vervult in het digitaal opslaan en overdragen van monetaire waarde op grotendeels anonieme wijze, zijn programmeurs nog vele andere toepassingen gaan bedenken.
Bijvoorbeeld het digitaliseren van eigendomspapieren van een container op een vrachtschip of het veilig online bewaren en delen van je persoonlijke identiteit. Bitcoin wordt nu gebruikt om geld over te dragen, en was de eerste functionerende blockchain. Inmiddels zijn er ook andere blockchains gebouwd die een vergelijkbare techniek gebruiken, maar waarvoor mogelijk meer toepassingen kunnen worden gehanteerd dan enkel digitaal geld naar elkaar overmaken.

“Wij hoeven dan niet langer te vertrouwen op de bank als centraal orgaan…”

Het wordt vaak gesuggereerd dat blockchain technologie het business landschap dramatisch zal veranderen. Wat zijn de mogelijkheden en hoe denken jullie dat de toekomst van blockchain technologie er uit zal zien?
Wij zijn als mensen bereid om veel geld te betalen voor het garanderen van echtheid, van waarheid, van onbetwistbare uitkomsten. Dankzij het harde werk van de bank en de wetgeving op valsmunterij kunnen wij in Nederland erop vertrouwen dat niemand stiekem geld zit bij te drukken en dat er geen (digitale) valse munten in omloop zijn.
De bank stelt ons in staat hierdoor allemaal activiteiten te ontplooien, maar wij zijn ook afhankelijk van de bank als instituut om betalingen te laten plaatsvinden. Deze positie als trusted third party geeft de bank bestaansrecht en wij betalen hier een letterlijke prijs voor. Blockchain technologie heeft de potentie om de noodzaak van het bewaken van de echtheid van bijvoorbeeld geld om te keren.
Wij hoeven dan niet langer te vertrouwen op de bank als centraal orgaan voor het garanderen van de waarheid – maar het feit dat het op de blockchain staat is voldoende om te weten dat iets waar of echt is. Munten op de blockchain kunnen immers ook niet worden bijgedrukt en valsmunterij is vanwege de cryptografische versleuteling onmogelijk.
De toekomst van blockchain technologie is dus onder meer gelegen in het feit dat huidige trusted third parties hun monopolie op het bewaken van de waarheid zullen verliezen en hierdoor hun bestaansrecht en toegevoegde waarde opnieuw zullen moeten uitvinden om voort te blijven bestaan.

Hoeveel soorten blockchains en gedecentraliseerde systemen zijn er? Wat zijn de verschillen?
We maken onderscheid tussen drie belangrijke hoofdgroepen: publieke-, consortium-, en private blockchains. De eerste groep wordt gezien als de meest pure vorm van blockchain (Bitcoin bijvoorbeeld) en kenmerkt zich doordat toegang tot de blockchain niet is afgeschermd, de software is open source en vaak zijn alle transacties openbaar.
Publieke blockchains hebben ook hun eigen cryptocurrency om de stabiliteit en functie van het platform te garanderen. De meest bekende voorbeelden van publieke platforms zijn Bitcoin en Ethereum. Op een website als coinmarketcap.com is een overzicht beschikbaar van alle platforms en/of cryptocurrencies – op dit moment zijn het er (augustus 2018) zo’n 850.
Consortium- en private blockchains hebben een meer besloten karakter en hebben niet altijd een cryptomunt onderliggend aan het systeem.

School of Blockchain
School of Blockchain zag al snel de potentie in van blockchain technologie en jullie besloten om er een business van te maken. Wat zijn de hoofdactiviteiten van School of Blockchain?
School of Blockchain heeft als doel het begrijpelijk en beschikbaar maken van nieuwe technologie. Op dit moment doen we dat door middel van verkennende trajecten voor bedrijven aan de hand van blockchain-beslismodellen. Wij bieden een Blockchain Business Scan aan.
In deze scan worden de volledige bedrijfsprocessen inclusief systemen en actoren onder de loep genomen en gaan we op zoek naar de inefficiënties waarbij blockchain een mogelijke oplossing kan bieden. We kunnen dan in korte tijd een werkende demo opzetten. We leggen de klant ook uit bij welke bedrijfsproblemen blockchain voorlopig nog geen verbetering zal brengen.
Een leuk voorbeeld is het traject dat we doen samen met een grote leverancier van groenten en fruit. Er zijn verschillende handmatige handelingen in het leveringsproces die kunnen zorgen voor fouten in de administratie waardoor vertraging optreedt in bijvoorbeeld de facturatie. Een klassiek supply chain management voorbeeld, waarbij blockchain als digitale transformatie grote voordelen kan bieden.

“De accountant zal in de toekomst steeds meer een data-gedreven en adviserende rol krijgen.”

Het is algemeen bekend dat automatisering binnen de accountancy opkomend is. Stel je voor dat een accountancy kantoor erover nadenkt om blockchain technologie te implementeren in hun dagelijkse business. Wat zou jullie advies zijn?
Het idee dat nieuwe technologieën altijd maar tot disruptie moet leiden vinden we een beetje onzinnig. In plaats van een ecosysteem kapot te maken en zoveel mogelijk spelers uit te schakelen, gaat het erom dat een organisatie haar meest nuttige rol vervult. Ja, soms moet je dan bereid zijn om drastische veranderingen door te voeren, maar dit hoeft niet ten koste te gaan van je bedrijfscultuur.
Wij zien het als onze rol om bedrijven te helpen bij dit soort transformaties. Met het gebruik van blockchain zal het gemakkelijker worden voor bedrijven om bijvoorbeeld geld te oormerken. Hierdoor kan een deel van de accounting worden geautomatiseerd. Dit is interessante ontwikkeling binnen de accountancy waar aandacht voor moet zijn.
Denk je dat blockchain technologie een belangrijke innovatie wordt binnen accountancy?
Absoluut. Blockchain biedt een decentraal grootboek waar alle transacties real-time worden bijgewerkt en beschikbaar worden gemaakt aan een vooraf vastgesteld publiek. Afzonderlijke bedrijven kunnen een deel van hun boekhouding in dit gezamenlijk register bijhouden. Met behulp van zogenaamde “slimme contracten” kan via dit register de boekhouding verder worden geautomatiseerd.
Bijvoorbeeld kunnen er geoormerkte betalingen worden geprogrammeerd in deze slimme contracten. Hierdoor kan een bepaalde uitgave pas gedaan worden als er aan vooraf gestelde voorwaarden is gedaan. Denk hierbij aan vergoedingen die enkel aan benzine op tankstations kunnen worden uitbetaald – in het kader van reiskosten.

Wat zal de rol van de accountant zijn wanneer blockchain technologie zich zou ontwikkelen tot een volledige technologie? Denk je dat accountants zullen verdwijnen of zal hun takenpakket er gewoon anders uitzien?
Bij de introductie van nieuwe methoden zijn er altijd mensen die zich zorgen maken over het voortbestaan van hun bedrijfstak. In de praktijk zien we dat innovatie eerder zorgt voor een verandering van verantwoordelijkheden in de functieomschrijving, dan dat banen ophouden te bestaan.
De accountant zal in de toekomst steeds meer een data-gedreven en adviserende rol krijgen. De komst van blockchain zal de accountant gaan helpen om real-time duidelijkheid te krijgen over de beschikbare middelen en verplichtingen van een organisatie, en daarmee zal de rol van de account steeds meer strategisch worden met focus op planning en economische interpretatie van de data.
Indien het mogelijk wordt om geoormerkte betalingen te programmeren zal dit de controlerende functie van de accountant mogelijk vereenvoudigen. De accountant kan er dan voor kiezen om bedrijven te helpen bij het gebruik van deze nieuwe technologie.