Geld en de Voetbalwereld

Welk bedrag denk jij te gaan verdienen als starter op de arbeidsmarkt na het behalen van een Masterdiploma aan de universiteit? De meeste studenten hebben wel eens wat onderzoek gedaan naar beginsalarissen en geconcludeerd dat drieduizend euro per maand een mooi begin zou zijn. In het huidige tijdperk is dit voor topsporters echter een schijntje. Vooral in de voetbalwereld zijn onvoorstelbare salarissen en buitenaardse sponsorcontracten eerder regel dan uitzondering. Recent werd duidelijk dat de Braziliaanse superster Neymar het absurde bedrag van 375000 euro ontvangt voor het zwaaien naar supporters. Daarnaast ontvangt hij een extraatje van twee miljoen euro voor het niet bekritiseren van zijn coach. Het is lachwekkend om te concluderen dat de gemiddelde Nederlander zo’n veertig jaar moet werken voor het bedrag wat Neymar aan bonussen op jaarbasis verdient. De topsportwereld is dus een miljardenbal geworden, maar is dit wel zo positief?

Om verder te gaan met de torenhoge bedragen: Kylian Mbappe, de 19-jarige Franse voetbalster van dit moment, kan per jaar een inkomen van 17.5 miljoen euro bijschrijven op zijn bankrekening. Omgerekend is dit per dag zo’n vijftig duizend euro. Een bedrag waar de gemiddelde, zojuist afgestudeerde student  ongetwijfeld voor zou tekenen om te verdienen op jaarbasis.  Deze bedragen zijn echter niet altijd zo hoog geweest in de voetbalwereld. Waarbij FIFA in 1995 nog een totaal transferbedrag van ruim 400 miljoen telde, was dat in 2014 al bijna vertienvoudigd. Ter vergelijking: Johan Cruijff stond in de jaren zeventig bekend als de beste speler van de wereld en kreeg tijdens zijn toptijd bij Ajax vijfennegentigduizend gulden op jaarbasis en 1500 gulden per overwinning. Zelfs als je rekening houdt met inflatie, zijn de bedragen in de voetballerij dus gigantisch gestegen.

”Waar Europese clubs eens op eenzame hoogte stonden wat betreft successen, belangstelling en kapitaal, moeten ze nu nieuwe spelers op de markt dulden. Er is dus een concurrentiestrijd die zal worden bepaald door de club met de diepste zakken.”

Deze bizarre ontwikkeling in de voetbalwereld heeft enkele oorzaken. De voornaamste reden is dat clubs kunnen beschikken over een groter kapitaal door een stijging van tv- en sponsorinkomsten. Sportkanaal Sky Sports heeft voor de uitzendrechten van drie seizoenen Premier League voetbal het astronomische bedrag van 7 miljard euro betaald. Daarnaast heeft een politieke beslissing in 1995 ervoor gezorgd dat er geen transfersom meer betaald moet worden voor een speler wiens contract is afgelopen. Dit ‘Bosman-arrest’ heeft geleid tot een forse stijging van het aantal transfers en salarissen, een ontwikkeling waar geen limiet op lijkt te zitten. Bovendien heeft de opkomst van China als voetballand bijgedragen aan de op hol geslagen transfermarkt. Spelers die in de Europese topcompetities hun tijd hebben gehad en nog snel wat centen willen binnen harken worden in China gretig ontvangen. Zo verdiende Carlos Tevez 40 miljoen euro per jaar bij de club Shanghai Shenhua, wat neerkomt op het niet te misstaande bedrag van 770000 euro per week. Waar Europese clubs eens op eenzame hoogte stonden wat betreft successen, belangstelling en kapitaal, moeten ze nu nieuwe spelers op de markt dulden. Er is dus een concurrentiestrijd die zal worden bepaald door de club met de diepste zakken.

Tegenwoordig worden spelers niet zomaar gekocht puur om het behalen van sportieve successen. Het aankoopbeleid van een club kan worden vergeleken met het investeren van een bedrijf in nieuwe projecten, waarbij de focus ligt op het behalen van winst. Zo leverde de aankoop van Cristiano Ronaldo door Juventus afgelopen zomer een hoog rendement op voor de Italiaanse club. De aankoopsom van 112 miljoen euro werd al binnen enkele dagen terugverdiend door de verkoop van shirts en merchandise. Daarnaast steeg de koers per aandeel van Juventus, een beursgenoteerd bedrijf, zo’n 50% nadat bekend werd dat Ronaldo het team zou komen versterken. Voetballers van vlees en bloed kunnen in het huidige tijdperk beschouwd worden als merken en worden zo de belangrijkste factoren in de marketingactiviteiten van een club.

Zijn de immense bedragen die tegenwoordig omgaan in de voetbalwereld niet te overdreven? Aan de ene kant is er het argument dat voetbalclubs fungeren als bedrijven in een markt en dat het dus een kwestie is van een vraag en aanbod. Aan de andere kant kan men spreken van een bubbel die op een gegeven moment zal klappen omdat er onrealistisch veel geld wordt gespendeerd aan spelers en contracten. Deze mening wordt ook vanuit de voetbalwereld zelf gedeeld: bovengenoemde Mbappe haalde recentelijk uit naar de volgens hem ‘obscene’ bedragen in de voetballerij.

De tiener, afkomstig uit een bescheiden gezin, heeft weinig begrip voor de huidige uitgaven van clubs ook al is hij één van de duurste spelers aller tijden na een transfer van 180 miljoen euro. Uiteindelijk zal de toekomst uitwijzen of de bubbel zal knappen, of dat de ontwikkeling zich blijft voortzetten. Voor nu, mocht je nog een aardig potje kunnen voetballen, probeer het dan voor de zekerheid eens in China op het tweede niveau. Wie weet kom je na een jaartje terug met wat tonnen extra op je bankrekening, dan ben je direct van die studieschuld af.