News from the Department of Accountancy

LOOK WHO’S TALKING WRITING!

Door een naam onder dit artikel te plaatsen wordt de suggestie gewekt dat het geschreven is door een mens. Maar is dat wel zo?

Veel nieuwsberichten komen tegenwoordig niet meer uit de pen van de journalist, maar worden binnen enkele seconden door slimme computer-algoritmes gegenereerd. De verwachting is dat in de komende jaren het gebruik van computer-algoritmes voor het schrijven van artikelen nog verder zal toenemen.

Journalisten zijn voor investeerders niet de enige bron van informatie. Bedrijven brengen zelf meer informatie naar buiten dan ooit tevoren. Eddy Cardinaels en Stephan Hollander, beide hoogleraar Accountancy aan de Universiteit van Tilburg, hebben samen met Brian White (University of Texas in Austin) prijswinnend onderzoek gedaan naar samenvattingen die managers van bedrijven verstrekken bij belangrijke openbaarmakingen, zoals kwartaal- en jaarcijfers. Een dergelijke samenvatting geeft investeerders inzicht in de belangrijkste resultaten. Managers kunnen de samenvattingen evenwel ook gebruiken om hun bedrijf in een goed daglicht te stellen of enkel informatie op te nemen die hen goed uitkomt. Tot op heden was niet bekend of en in welke mate dit gebeurt. Het onderzoek wijst uit dat beide op grote schaal plaatsvinden. Dit roept de vraag op of computer-algoritmes een – spreekwoordelijk – “handje” kunnen helpen. De auteurs gaan de toepasbaarheid van meerdere computer-algoritmes na. Eén computer-algoritme—genaamd LexRank; een methode ontwikkeld door Larry Page, één van de oprichters van Google—komt als beste uit de bus. Om het verschil in mate van kleuring te onderzoeken tussen door managers geschreven samenvatting enerzijds en automatisch gegenereerde samenvatting anderzijds werd gebruik gemaakt van sentiment analyse. Bij sentiment analyse wordt het aantal positieve en negatieve woorden geteld en vergeleken. Uit analyses blijkt dat samenvattingen die door LexRank zijn “geschreven” een getrouwer beeld geven dan samenvattingen geschreven door het management. In management samenvattingen wordt stelselmatig negatieve informatie weggelaten en positieve informatie benadrukt.

“Dit roept de vraag op of computer-algoritmes een – spreekwoordelijk – “handje” kunnen helpen.”

Met deze kennis op zak, onderzoeken Cardinaels, Hollander, en White vervolgens hoe niet-professionele investeerders reageren op de verschillende soorten samenvattingen. In één van de analyses werd aan niet-professionele investeerders gevraagd het kwartaalverslag van Boeing door te nemen. Nadat zij het volledige verslag hadden doorgenomen, kregen zij vijf samenvattingen voorgeschoteld. Eén daarvan is geschreven door het management. De overige vier zijn gegenereerd door een computer-algoritme. Wie of wat welke samenvatting had gemaakt werd hen niet verteld. Ook uit deze analyse blijkt dat de automatisch gegenereerde samenvattingen als minder gekleurd werden ervaren zonder dat dit afdeed aan de gepercipieerde kwaliteit van de automatisch gegenereerde samenvatting. Verdere analyses tonen aan dat niet-professionele investeerders die een automatisch gegenereerde samenvatting lezen tot een lagere waarde inschatting van het aandeel van de onderneming komen. Dit is consistent met de observatie dat samenvattingen geschreven door het management positief gekleurd zijn en dus niet-professionele investeerders aanzetten tot een hogere waarde inschatting. Niet-professionele investeerders die een automatisch gegenereerde samenvatting lezen hebben tevens meer vertrouwen in de genomen beslissingen.

Dit onderzoek wordt gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Review of Accounting Studies en legt de basis voor verder onderzoek naar de rol van computer algoritmes in informatieverschaffing in kapitaalmarkten.

Rest tot slot nog de vraag wie dit artikel geschreven heeft: ondergetekende of een computer-algoritme? Ik zal u niet langer in spanning laten, het was ondergetekende!

Christian Peters
Research Master Student Accounting