Annemarie Jorritsma over de rol van private equity in Nederland II

Private equity leidt tot verlies van gezag voor bestaande besturen van private bedrijven. (“dilution of control”). Public equity is gevoeliger voor informatieasymmetrie, de cost of equity is daarom hoger wat resulteert in een minder aantrekkelijke keuze voor private bedrijven. Dit omdat managers bij de instap van private equity zeggenschap moeten inleveren eerder geneigd zijn te kiezen voor kapitaal in de vorm van lening van de bank dan private equity.
Hoe krijg je private ondernemingen aan private equity en welke rol speelt de NVP in het bij elkaar brengen van private ondernemingen en private equity.
Het management kiest uiteindelijk zelf of ze in zee gaan met een participatiemaatschappij of niet. Ze weten hierbij dat de participatiemaatschappij in ruil voor kapitaal zeggenschap krijgt. Als ze dit niet willen moeten ze kiezen voor een andere vorm van kapitaal zoals vreemd vermogen. Overigens heb je ook bij public equity (de beurs) aandeelhouders waar je als bestuur en management rekening mee moet houden. Het prettige voor bedrijven gefinancierd met participatiemaatschappijen is dat ze naast kapitaal ook een lading aan kennis en ervaring binnenhalen. Een participatiemaatschappij is dus een betrokken aandeelhouder. De meeste participatiemaatschappijen zijn gespecialiseerd in een bepaalde sector en hebben een groot netwerk en veel kennis uit die sector. Wij vinden altijd dat je moet kiezen voor de aandeelhouder die het beste bij je past. Dan krijg je in ruil voor zeggenschap iets waardevols terug. De NVP krijgt veel vragen van ondernemers over participatiemaatschappijen. Deze proberen wij zo goed mogelijk te beantwoorden en indien mogelijk door te verwijzen naar relevante partijen.

Banken worden nu aan “te” strenge eisen gesteld waardoor financieringen mogelijk ernstig te kort lopen. Hoe kijkt u tegen deze situatie aan en in hoeverre verwacht u dat private equity fondsen het verstrekken van kapitaal overnemen van banken?
Wij zien inderdaad de strengere liquiditeitseisen door bijvoorbeeld Basel 2 Act. Banken ontkennen echter zelf dat ze minder kapitaal verstrekken. Ze zeggen zelfs dat dit percentage hetzelfde is als voor de crisis en groeiende is. Overigens denk ik dat ondernemers met een goed plan nog steeds financiering krijgen, alleen de marktwerking is strenger. Participatiemaatschappijen zullen nooit de rol van banken overnemen, eigen vermogen is immers een andere vorm van kapitaal dan vreemd vermogen. Ondernemers zullen nu denk ik wel vaker verschillende financieringsopties overwegen zoals crowdfunding en bv ook participatiemaatschappijen. 90% van de hoeveelheid investeringen van participatiemaatschappijen is in het MKB. Met andere woorden, de sector wordt steeds maatschappelijk relevanter. Daarnaast zien we dat banken sneller financiering verstrekken aan bedrijven die ook een participatiemaatschappij als aandeelhouder hebben.

Corporate Governance & gedragscodes zijn de laatste jaren sterk in opkomst. Transparantie en eerlijkheid wordt als core business beschouwd na alle accounting schandalen van de laatste jaren. Is zoiets denkbaar in de private equity sector?
Transparantie en eerlijkheid zijn van cruciaal belang in private equity. Reputatie en vertrouwen zijn erg belangrijk voor de sector en dit creëer je door transparant en eerlijk te zijn naar je beleggers en je participaties. Het blijft echter wel een private sector waardoor er een minder grote noodzaak is om naar de buitenwereld te communiceren. Daarnaast hebben wij al sinds 1984 een gedragscode. Deze is in 2008 voor het laatst geactualiseerd en die gaan we nu verder actualiseren. Tevens zijn de gedragscodes gekoppeld aan Europese gedragscode van Invest Europe. De grote participatiemaatschappijen zijn daarnaast AFM-vergunning plichtig. Het verschil in transparantie tussen public en private equity is goed te verklaren door de verschillende eigenaren. Bij een beursgenoteerd bedrijf is het publiek dat aandelen heeft de eigenaar. Om haar aandeelhouders te informeren moeten beursgenoteerde bedrijven veel informatie publiek maken. De aandeelhouders van private equity bedrijven zijn echter een relatief kleine groep beleggers. Die beleggers worden ook zeer goed geïnformeerd, vaak beter dan het publiek door een beursgenoteerd bedrijf, maar er bestaat geen noodzaak die informatie publiek te maken. Het doel: ‘het informeren van de aandeelhouder’ wordt immers bereikt.

Wat is uw ambitie/visie over de rol van private equity in de toekomst van Nederland?
Het levert op dit moment al een belangrijke rol voor bedrijven. Er zijn ongeveer 1450 bedrijven die een participatiemaatschappij als aandeelhouder hebben, waar ongeveer 350.000 mensen werken met een omzet van €85 miljard. Mijn ambitie is dat mensen de rol van participatiemaatschappijen erkennen en er positiever naar kijken. Er gebeurt zoveel moois in de sector. Start ups die een kans krijgen, succesvolle bedrijven die een extra boost krijgen en afsplitsingen die soms groter worden dan het moederbedrijf zelf, zoals NXP. In Europa wordt er al veel positiever gekeken naar participatiemaatschappijen, zie bijvoorbeeld de Capital Markets Union. Daar is een hele belangrijke rol weggelegd voor de sector. Ik schat in dat participatiemaatschappijen een nog belangrijkere rol krijgt in de financiering van het MKB en start ups.

Welk advies zou u willen meegeven aan toekomstige finance en accounting studenten? (Met betrekking tot al uw opgedane ervaringen binnen verschillende functies die u heeft gehad)
Ik denk dat je als student meer zou moeten doen dan alleen studeren. Zorg bijvoorbeeld dat je je naast je studie ontwikkeld en ook een eigen netwerk opbouwt. Actief lid zijn bij een vereniging helpt hierbij. Ook ontwikkel je zo veel vaardigheden waar je later profijt van zult hebben. Daarnaast is een buitenlandervaring ook handig. Dit zijn natuurlijk allemaal clichés, maar je moet je breder ontwikkelen dan alleen je studie. Zo leer je meer mensen kennen dan alleen de mensen in de collegebanken. Dit alles om je blik te verbreden. Uiteindelijk doet het er niet heel veel toe wat je studeert als je maar een studie volgt waar je hart ligt.