Interview met Kees van Kalveen – Chief Financial Officer Nationale Nederlanden Bank

For the English version, click here.

Kunt u iets vertellen over uw achtergrond en loopbaan?

Ik ben in 1971 geboren in Amersfoort, ik ben dus nu 49 jaar. In Amersfoort heb ik ook mijn lagere school en middelbare school gedaan. In 1989 ben ik begonnen aan de Erasmus universiteit en daar ben ik in 1995 afgestudeerd. Na mijn afstuderen ben ik begonnen als medewerker planning & control bij de nationale investeringsbank, tegenwoordig NIBC Capital in Den Haag. Hier heb ik bijna 10 jaar gewerkt in functies die de hele finance tak afbakenen. Dit heeft mij een hele brede kennis en ervaring gegeven van het bancaire werk.  Hierna heb ik als senior finance officer and later ook als CFO gewerkt bij GMAC-RFC Continental Europe. Waarna ik in 2010 als hoofd treasury ben gestart bij WestlandUtrecht Bank, toen nog onderdeel van ING. Dit bedrijf is toen gefuseerd met NN bank, en zo ben ik bij NN terecht gekomen, hier werk ik nu 8 jaar en bekleed ik nu mijn tweede functie. 

U heeft Financial Economics gestudeerd aan de Erasmus universiteit, hoe heeft deze studie u voorbereid op uw werk in de financiële sector?

Heel goed, omdat in mijn werk ik aan de ene kant heel veel bezig ben met accounting, maar ook met management accounting en het besturen en beheersen van een organisatie. Ik ben veel bezig met financiële instrumenten. Financial Economics had twee specialisaties, ik heb deze beide gedaan en ik heb nog elke dag baat van mijn studie. 

Welke keuzes tijdens uw studententijd hebben impact gehad op uw latere carrière?

Mijn studiekeuze zelf is heel belangrijk geweest, maar ook mijn actief zijn bij de studenten beleggings vereniging B&R Beurs. Ik heb daar in het bestuur gezeten en verschillende commissies gedaan. Eigenlijk steek je van zoiets heel veel op, niet zozeer inhoudelijk, maar wel hoe het nou werkt met mensen, om dingen te organiseren en mensen mee te krijgen. Tijdens je studie is het een veilige omgeving om dit te doen, het is vaak nog niet heel belangrijk, er is ruimte om fouten te maken. Ik zou dan ook iedereen willen aanraden zo iets te doen, dan maakt het niet uit wat voor vereniging dit is, werken met mensen, met elkaar, is heel belangrijk in je jeugd. 

In december 2019 werd u benoemd als CFO bij NN Bank, welke eerdere ervaringen binnen NN bereide u goed voor op het bekleden van deze functie?

Ik heb eerst de functie hoofd treasury gehad, hierin was ik al deels verantwoordelijk voor mijn huidige takenpakket. De treasury front office zelf, maar ook first line ALM (asset and liability management), het hypotheken transactie stuk en de financiering daarvan zijn dingen waar ik nog steeds verantwoordelijk voor ben. Daarnaast leerde ik het bedrijf kennen in een gereguleerde omgeving, ik leerde hoe NN is, met haar verschillende stakeholders. Het gedrag en leiderschap moet je altijd samen zien. Er is niet een weg om er te komen, je moet de weg volgen die je zelf interessant vindt, staar je vooral niet blind op een eindstation. Er is geen eindbestemming, alleen maar een reis, en deze moet interessant zijn. Je moet er energie van krijgen. 

NN Bank houdt zich met name bezig met sparen en verstrekken van Hypotheken, hoe onderscheidt NN Bank zich van grote banken zoals Rabo en ING op dit gebied? 

Als je kijkt naar de onderliggende producten, verschillen we niet zo veel van de gerenommeerde banken. Het zijn vertrouwens producten, die neem je natuurlijk niet zomaar van iedereen af. Er zijn dus andere dingen waarmee je moet laten zien dat het voor een klant waardevol is om zich aan jou te binden. Wij proberen dit te bereiken door een uitstekende klantbediening te leveren, die aansluit op de wensen van onze klanten. Dat betekent dat we goed moeten omgaan met onze klanten. Neem bijvoorbeeld vorig jaar, toen we betaalpauzes hebben ingelast voor onze hypothecaire- en consumptief krediet klanten, tijdens de start van de COVID lockdown. Dat zijn momenten waarop je echt kunt laten zien dat je er voor je klanten bent. 

Wat ook noemenswaardig is, is dat NN bank eigenlijk helemaal niet meer zo klein is. We zijn een van de grootste hypotheekverstrekkers, nummer 5 of 6 van nederland. En we zijn ook de 5e retailbank van Nederland, na de Volksbank. Hiermee zijn we dus groter dan NIBC, van Lanschot, en Achmea bank. Wat dat betreft zijn we wat minder bekend omdat we opereren onder de Nationale Nederlanden vlag. Los hiervan zijn we wel degelijk een hele relevante speler in de sector. Wij zijn eigenlijk wat je noemt een ‘challenger bank’. We zijn nog niet zo heel lang actief maar we zijn toch al de 5e bank van Nederland. 

Wat zijn belangrijke bedreigingen en kansen in de markt van NN Bank?

We zijn zoals gezegd de 5e bank van Nederland, dus nog niet de grootste. Qua levens- en schadeverzekeringen zijn we de grootste, dus we kunnen wel zeggen dat er vanuit NN perspectief nog veel te halen valt. 

Aan de andere kant is de hele lage rentestand juist ontzettend moeilijke factor als bank zijnde. Deze zet namelijk druk op de rentemarge. De spaarrentes kunnen al bijna niet verder omlaag, en dat zet echt wel druk op ons business model. Nu is het ook wel goed om te vertellen dat een groot deel van ons inkomen juist niet rente-gedreven is, en dat helpt ons nu dan ook. Maar de lage rentestand is dan ook echt een bedreiging voor de gehele bancaire sector. 

Hoe gaat NN Bank om met de toenemende relevantie van technologie op de Financiële markt? (denk aan P2P lending platforms, Blockchain)

Wat mij betreft heeft technologie altijd al een hele belangrijke rol gespeeld in de financiële dienstverlening. Er is nu gewoon weer een nieuwe serie technologische veranderingen en daar zullen we weer iets mee moeten doen. Het is niet zo dat de sector nu voor het eerst te maken krijgt met technologische veranderingen. 

Ik heb een tijdje geleden een boek gelezen over de invoering van de ‘ponskaart’. Dit was een uitvinding uit de vorige eeuw, waarmee het automatiseren van betalingen vergemakkelijkt werd. Er zijn toen kartonnen stroken met gaatjes ontworpen, en daar kon je dan transacties mee verwerken. Dat klinkt nu natuurlijk heel suf, maar toentertijd was dat heel high-tech, en ook een enorme omwenteling. Voor mij is een omwenteling dus echt wel iets van alle tijden. 

Dit betekent overigens niet dat we ons hier niet mee bezig houden. Aan de ene kant zie je dat voor onze bestaande producten, hypotheken en sparen, er veel gedaan kan worden in de klantbediening met verdere digitalisering. Aan de andere kant kijken we ook naar PSD2, een nieuwe betaalmethode. We hebben als NN een nieuwe PSD2 app gelanceerd (NOVA), om ook daar ervaring mee op te doen en ons voor te bereiden op de ontwikkelingen in de markt. Focus is hierin ook heel belangrijk, je kunt je investerings-euro maar een keer uitgeven. We houden dus heel veel ontwikkelingen in de gaten, maar we kiezen een select aantal om ons in te ontwikkelen. 

Verschillende risico voorspellingsmodellen zijn gebaseerd op omstandigheden, die door de corona pandemie niet meer gelden, wat betekent dit voor NN?

Als we kijken maar risicomodellen, is verandering ook daar niets nieuws. Het komt regelmatig voor dat door veranderingen in de markt en maatschappij, modellen niet meer werken, of dat er veronderstellingen aangepast moeten worden. Een collega van mij zei ooit: “beginnen met rekenen, is stoppen met denken”. En daarmee bedoelde hij niet zo zeer dat je niet met modellen moet werken, maar dat je wel altijd moet blijven nadenken over de assumpties van je model en of het gebruik nog wel passend is. Je moet dus nooit klakkeloos de uitkomst overnemen omdat het model deze geeft. 

“Je moet de modellen juist blijven challengen door na te blijven denken.”

Ook nu hebben we weer veel interne discussies over de juiste kalibratie van onze modellen. Het is heel belangrijk om deze discussies te voeren en niet zomaar te zeggen dat het model juist is. Je moet de modellen juist blijven challengen door na te blijven denken. 

Wat beschouwt u als de beste persoonlijkheidskenmerken om een CFO functie te bekleden?

Ik denk dat dat heel afhankelijk is van wat voor bedrijf en de situatie van het bedrijf. Maar ook de rest van het management team is heel belangrijk. Samen maak je het bedrijf en je moet daar wel bij passen. Ik persoonlijk vind betrouwbaarheid heel belangrijk, maar ook inzicht, van alle kanten van het bedrijf. Aan de andere kant moet je een passende leiderschapsstijl hebben. Je hoeft geen alleskunner of allesweter te zijn, maar je moet wel keuzes kunnen maken. 

Welke KPI’s moet een CFO binnen een bank altijd monitoren?

Dat zijn er 2 die mij als eerste te binnen schieten, liquiditeit en solvabiliteit. Deze zijn voor een bank van levensbelang Verder vanuit de CFO optiek is de rentabiliteit ook heel belangrijk, maar je moet ook bezig zijn met klanttevredenheid en de doorlooptijd van je processen. Het is altijd een combinatie, maar nogmaals, als je liquiditeit en solvabiliteit niet op orde zijn besta je als bank niet meer. 

Op welke successen in uw termijn als CFO bij NN Bank bent u het meest trots?

Dat zijn er best wel veel, als ik recent kijk ben ik ontzettend trots op hoe wij in 2020 helemaal op afstand zijn gaan werken. Er speelde veel in de financiële markten, en toch heeft iedereen het thuiswerken super goed opgepakt. Als ik langer terug kijk, vind ik de herstart van NN bank in 2013 een heel mooi succes. 

Zou u uw leiderschapsstijl kunnen beschrijven?

Ik heb deze vraag aan iemand anders gesteld, aan de HR consultant voor finance. Die zei dat mijn leiderschapsstijl heel open en duidelijk is, zij noemde mij heel betrouwbaar en er worden geen spelletjes gespeeld. Ik sta open voor nieuwe ideeën en ik geef hier ruimte voor. Ik geef daarnaast mijn vertrouwen aan verschillende teams en moet het dan ook loslaten. Als leider is het belangrijk beslissingen te nemen en soms moet je ingrijpen, ik ben erg betrokken bij het bedrijf. Ik heb mezelf niet een stijl aangeleerd, dat lijkt mij ook heel moeilijk. Ik denk dat mijn huidige stijl goed bij mijn taak past. 

Wat was de moeilijkste beslissing die u sinds uw benoeming van CFO hebt moeten nemen?

Elke beslissing die leidt tot het verlies van arbeidsplaatsen, dat zijn heel vervelende beslissingen. Je weet dat het mensen pijn doet, maar je het uit bedrijfsbelang moet doen. 

Hoe ziet een dag in het leven van de CFO van NN Bank er uit?

Ik zal heel praktisch beginnen, ik werk sinds maart 2020 thuis, bij NN is dit ook echt thuis, ik ben misschien 3 keer op kantoor geweest, maar alleen om iets op te halen. Ik begin elke dag ‘s morgens rond 8:00 om een aantal collega’s bij te spreken, dit doe ik altijd wandelend, anders kom ik niet toe aan beweging. Na deze ochtend calls begint mijn gewone werkdag, dit is vooral werken via teams. Aan de ene kant formele vergaderingen waar besluiten worden genomen, en aan de andere kant veel losse overleggen met mensen uit mijn teams, externe stakeholders etc. De rest van mijn tijd spendeer ik aan het voorbereiden van stukken. Dat is het wel zo een beetje, een dag van een CFO.  Het is het werken met mensen en de inhoud samen die het heel leuk maken.  

Bent u van mening dat studenten tegenwoordig dusdanig goed opgeleid worden zodat ze direct kunnen instromen in de zakenwereld? 

In essentie begin je weer op nul, zodra je klaar bent met studeren, maar dat is oké. Je moet namelijk leren om te werken, en om te handelen in een professionele omgeving. Je moet ook leren verantwoordelijkheid te dragen en beslissingen te nemen. Aan de andere kant begin je ook weer niet op nul omdat je ook weer een hele lading aan relevante kennis met je meedraagt. En als het goed is heb je ook al een stukje levenservaring. 

Wat ik ervaren heb is dat als je als starter ergens binnenkomt, vers uit de universiteit, dat het heel fijn is om te beginnen in een functie waar enige structuur in zit, en waar je in je verantwoordelijkheid kan groeien. 

Wat vindt u dat er eventueel moet veranderen in het onderwijs / de academische wereld om een betere doorstroom te garanderen?

Ik denk persoonlijk dat dat wel goed komt. Heel veel praktische vaardigheden verschillen van bedrijf tot bedrijf, en daar moet je toch nog wel veel in leren. Dus dit kun je dan het beste bij je werkgever zelf leren en ontdekken. Wat ik wel belangrijk vind, is dat je goed hebt leren denken en schrijven. Dit kan met presentaties, memo’s of berekeningen gebeuren, maar dit zijn wel hele belangrijke vaardigheden die je mee moet nemen. Praktische kennis leer je nog wel. 

Het gat tussen het bedrijfsleven en de academische wereld is er nog steeds, maar volgens mij was dat gat er 25 jaar geleden ook al. Je begint op bepaalde gebieden op nul, en dat is gewoon oké. Vaak is dit ook nog heel erg leuk. 

Wat kan een student doen om te laten zien dat hij/zij geschikt is voor een functie bij NN Bank?

Bij je eerste baan is het vooral belangrijk dat je start bij een bedrijf waar je je ook echt thuis voelt. Er gaan heel veel nieuwe dingen op je afkomen, en dan is het heel erg prettig als je daar in kunt groeien met mensen om je heen die je ook aardig vindt en waar je ook het idee bij hebt dat je jezelf kunt zijn. Het is niet zo zeer de vraag ‘wat kun jij als student doen om bij NN te komen werken’. Het gaat er meer om wat wij als NN kunnen doen om de werkgever te zijn waar jij naar op zoek bent. 

Stel je zou NN een leuk bedrijf vinden en je zou hier je carrière willen starten, dan adviseer ik altijd om nieuwsgierig te zijn. Stel vragen en ga op onderzoek uit. We bijten gelukkig niet, we informeren jullie graag, en hoe meer informatie jij als student hebt, hoe makkelijker het voor jou is om ons te vertellen wat je precies zoekt en wil. Dit geldt voor zowel traineeships, als stages, als gewone startersfuncties. En uit persoonlijke ervaring kan ik je vertellen dat je geen traineeship hoeft te doen om CFO te worden.