Audit in het Caribisch gebied: Een kans van je leven

For the English version, click here

Introductie

8000 kilometer verwijderd van Nederland, waar de zon altijd schijnt en waar de gemiddelde regenval minder is dan 50 centimeter per jaar, ligt een eiland genaamd Aruba. Aruba is een eiland dat onderdeel vormt van de Nederlandse Caraïben en is deel van het Nederlandse koninkrijk. De meesten kennen dit eiland vanwege de prachtige stranden en vriendelijke mensen. Voor velen is het de ideale vakantiebestemming, veelvuldig voorkomend in verhalen van kennissen en familieleden. Voor de bevolking van Aruba moet er echter ook gewerkt worden, wat betekent dat er op het eiland naast vakantieresorts ook ‘echte banen’ bestaan. 

Door het lezen van het woord audit in de titel kan er misschien wat verwarring ontstaan. Wat heeft dit eiland nou te maken met auditen? Wat zouden mensen moeten auditen op zo’n eiland? Een kokosnoot bar? Watersport verhuur? Niet helemaal. Aruba staat bekend om de toeristenindustrie, waardoor er veel handel is. Dit stimuleert de behoefte aan auditors op het eiland. Het beroep als auditor wordt hier vooral gedreven door endogene prikkels. Meestal zijn het banken die naar een auditdienst vragen, maar soms zijn er ook aandeelhouders die dit vereisen. Alle hotels en activiteiten waar toeristen gebruik van maken hebben ook auditdiensten nodig. Maar wat is dan precies anders aan de audit op Aruba?

In dit artikel leiden Mr. Edsel Lopez RA en Dr. Robin Litjens RA ons door de wereld van auditing op Aruba. Ze leggen het verschil uit op het gebied van auditing op Aruba vergeleken met Nederland en met de rest van de wereld. Ook vertellen zij over hun ervaringen als auditor op het eiland, de één met een lokale achtergrond, de ander als expat. 

De Audit omgeving op Aruba

Lopez, huidig partner bij Grant Thornton (voormalig partner bij PwC) is een bekende accountant voor de lokale bevolking en heeft meer dan 20 jaar werkervaring op het eiland. Zijn audit carrière was begonnen bij Coopers & Lybrand in Amsterdam na het afronden van een Master in Bestuurlijke Informatiekunde. Vervolgens heeft hij zijn Post-Master Accountancy ook aan Tilburg University behaald. Na enkele jaren in Nederland te hebben gewerkt, verhuisde hij terug naar Aruba om zijn carrière daar voort te zetten.

‘’Wat ik als auditor merk, is dat je veel meer gaat generaliseren. Je moet veel sectoren auditen terwijl er een minimaal aantal bedrijven is die je met elkaar kunt vergelijken.”

Kijkend vanuit zijn kantoor naar de hoofdweg op Aruba terwijl de kokospalmen wuiven, vertelt Lopez dat de wereld van auditing op Aruba gezien moet worden vanuit een helikopterperspectief. “Er zijn maar weinig bedrijven per sector op Aruba, we hebben bijvoorbeeld nauwelijks twee volledig uitgeruste ziekenhuizen. Wat ik als auditor merk, is dat je veel meer gaat generaliseren. Je moet veel sectoren auditen terwijl er een minimaal aantal bedrijven is die je met elkaar kunt vergelijken.” Lopez benadrukt dat een auditor op Aruba veel meer beleeft vanuit een groter standpunt dan de gemiddelde auditor in een grotere stad. Daarnaast is er op Aruba een klein aantal personen waarover al het audit werk verdeeld is, waardoor een auditor daar sneller meer verantwoordelijkheid krijgt dan in een grote stad in Nederland.

Er zijn ook andere factoren van een klein eiland die tot verschillen leiden. Er wonen ongeveer 120 duizend mensen op Aruba, waardoor soft skills erg belangrijk zijn. Hoe ga je bijvoorbeeld om met een situatie waarin je je klant ontmoet in de supermarkt? Ga je vragen over werk negeren om de opbouw van een sociale band te voorkomen en zodoende je werk als auditor onafhankelijk te houden? Of ga je hier anders mee om? Hierdoor ervaar je uitdagingen die je in een grote stad of groot land minder snel zal ervaren. 

Een andere omgeving brengt andere uitdagingen met zich mee. Desalniettemin kan het zo zijn dat ervaringen van iemand die het grootste deel van zijn leven op Aruba heeft doorgebracht, enigszins bevooroordeeld zijn. De vraag is daarom hoe expats dit ervaren.

Ervaring van een Expat

Tijdens een koude winterdag in Nederland zit Dr. Robin Litjens RA op zijn kantoor op Tilburg University. Litjens is een assistent-professor aan Tilburg University van het departement Accountancy. Voordat hij zijn academische carrière startte was hij een auditor. Nadat Litjens zijn studie afgerond had en al een paar jaar aan het werk was, merkte hij dat hij tijdens zijn studententijd niet de kans had om naar het buitenland te gaan. “Tijdens mijn studiejaren was het niet normaal om op exchange te gaan. Dat soort dingen gingen destijds niet zo eenvoudig”. Hierdoor besloot Litjens tijdens zijn carrière naar het buitenland te gaan. Nadat hij op vakantie was geweest naar Aruba en gesprekken had gevoerd over de mogelijkheden op het eiland, wist hij direct dat het de ‘place to be’ was. “Het was niet alleen de sfeer die me aantrok tot Aruba, maar ook de mensen. Tijdens mijn vakantie vroeg ik vreemden naar de mogelijkheden en mensen boden me al een positie aan als business controller in het destijds nieuw geopende telecombedrijf Digicel.” Litjens wilde wel actief blijven als auditor, dus maakte de overstap van KPMG Nederland naar KPMG Aruba. 

‘’Tot mijn verrassing bevond ik me vrijwel direct in een positie waarin ik beslissingen moest maken op een hoger niveau dan dat ik deed in Nederland. De beslissingen waren vaak omtrent het contract met de klant; was het contract wel financieel haalbaar, of was er nog ergens ruimte om te onderhandelen? Ik was ook onderdeel van vergaderingen waarin mensen uit de politieke top naast me zaten, iets wat niet vaak gebeurde in Nederland. Mijn leercurve ging plotseling steil omhoog.’’ Daarnaast heeft Litjens veel geleerd van het leven in een ander land. Dit heeft vooral een positieve impact op hem gehad. Niet alleen paste hij zich aan aan de spontane levensstijl die veel mensen op het eiland hebben, maar ook ontdekte hij een nieuwe hobby: kitesurfen. 

“Ik zal nooit het moment vergeten waarop ik Schiphol uitliep toen ik weer arriveerde in Nederland. Ik zie nog steeds de donkergrijze lucht voor me en de regen die op de grond neer kletterde. Meteen dacht ik bij mezelf, wat heb ik gedaan!?”

Normaal gesproken denkt men bij werken in het Caribisch gebied aan een erg relaxte werkomgeving. Litjens laat echter weten dat hij net zo hard op Aruba werkte als in Nederland. “Op Aruba wordt het anders aangepakt. Alles is zo dichtbij; je huis, de supermarkt, het kantoor, de klanten, enzovoort. Het was niet vreemd om even op zaterdag op kantoor ‘langs te gaan’. In Nederland werk je langer aan één stuk door, terwijl op Aruba het werk meer verspreid is.” Litjens vertelt ook dat de werkethiek op het eiland zorgt voor het gevoel alsof je niet echt aan het werk bent, maar tegelijkertijd ben je wel volop aan het werk. Dit maakt het nogal moeilijk om onderscheid te maken. “Meestal had ik de tijd om na het werk te gaan kitesurfen en soms duurde de lunch wat langer dan normaal, maar het werk werd altijd afgerond. Er zaten vroege ochtenden tussen en ook late avonden, maar het voelde gewoon anders.”

Aan deze voordelen zit echter ook een klein nadeel verbonden. Het nadeel aan werken op Aruba vloeit voort uit een voordeel om daar te werken; het eiland is klein, dus de mogelijkheden om meer te blijven leren hebben op een gegeven moment een grens. “Op een gegeven moment moet je de keuze maken of je langer wilt blijven. Hierbij komen waarschijnlijk de opportuniteitskosten kijken om je carrière voort te zetten in een grotere stad. Op een gegeven moment is doorgroeien eenvoudiger in een grotere stad, maar dit zal geen probleem zijn als je voor een kortere periode naar Aruba gaat. Persoonlijk koos ik ervoor om terug te gaan naar Nederland wegens familiezaken en mijn interesse in een academische carrière. Ik zal nooit het moment vergeten waarop ik Schiphol uitliep toen ik weer arriveerde in Nederland. Ik zie nog steeds de donkergrijze lucht voor me en de regen die op de grond neer kletterde. Meteen dacht ik bij mezelf, wat heb ik gedaan!?”

Wat te verwachten van de Auditbedrijven

De bevolking op Aruba kan worden beschreven als een smeltkroes. Op het eiland wonen ongeveer 100 verschillende nationaliteiten. Hierdoor is de kans ook groter dat audit teams erg gediversifieerd zijn. Lopez vermeldt het volgende: “Er zijn veel mensen die vanuit het buitenland komen om op Aruba te werken binnen auditing. Sommigen komen om iets nieuws te leren, anderen om gewoon even te ontsnappen uit hun realiteit. Deze mensen zijn vaak hoogopgeleid en brengen nieuwe perspectieven naar het audit werkveld, aangezien ze vaak verschillende achtergronden hebben. Je leert niet alleen om in de Arubaanse setting te werken, maar ook om samen te werken met mensen die een verschillende aanpak hebben met betrekking tot het werk als auditor, afhankelijk van waar ze vandaan komen.”

Je zou je kunnen afvragen hoe lastig het is om een baan als expat te krijgen op een eiland als Aruba. Voor de geïnteresseerden zegt Lopez het volgende: “Stuur een e-mail en we regelen iets. We wachten niet lang met sollicitaties, maar geven juist een snel antwoord. We zijn punctueel en verspillen geen tijd, maar we verwachten wel hetzelfde van jou. Het lastigere is het verkrijgen van een werkvergunning. In de meeste gevallen ontvang je die gewoon, maar het kan even duren. Daarom is het belangrijk om alles op tijd te regelen.”

Lopez en Litjens geven nog een laatste tip aan mensen die geïnteresseerd zijn om op Aruba te gaan werken: “Probeer je aan te passen aan een meer relaxte levensstijl. Verwacht niet dat de bus om 12:16 komt, maar om 12:20. It’s the island way of life.”