De alternatieve route binnen Accountancy: een PhD

For the English version, click here

Iedereen heeft er weleens van gehoord; een PhD. Een titel die weggelegd lijkt te zijn voor de slimste, meest leergierige en onderzoeksgerichte student, maar vooral ook een titel waar menig student niet bekend mee is. Om meer over de PhD in Accountancy te weten te komen, ging ik in gesprek met Cardin Masselink. Cardin is één van de PhD kandidaten binnen het departement Accountancy van Tilburg University. Zij vertelt ons meer over haar beweegredenen om een PhD te doen, wat een PhD in Accountancy inhoudt en hoe zij het traject heeft ervaren tot nu toe. 

Zou je wat meer kunnen vertellen over je studieachtergrond?

Mijn studietijd aan Tilburg University begon in 2013 toen ik startte met de bachelor International Business Administration. Al snel werd het duidelijk dat accountancy-gerelateerde vakken mij het meest interesseerden. Een logische stap was dan ook om mijn weg te vervolgen met de master Accountancy. Na eerst een jaar er tussenuit te zijn geweest voor een tussenjaar ben ik gestart met de Research Master Accountancy. Deze master duurde twee jaar en heb ik in de zomer van 2020 afgerond. Vervolgens startte mijn PhD traject in september 2020. Inmiddels loop ik dus al meer dan 8 jaar rond op de campus en het verveelt nog steeds niet.

Veel studenten kiezen ervoor om na de master accountancy naar de praktijk te gaan. Waarom heb jij voor een research master en PhD gekozen?

 Het beroep “accountant” sprak mij erg aan omdat je de financiële kant van een bedrijf kan combineren met het meer menselijke en communicatieve aspect van contact met klanten en werken in een team. Tijdens de master ben ik dit ook in de praktijk gaan ervaren door een halfjaar stage te lopen bij een  van de Big Four bedrijven.  Echter merkte ik al gauw dat het communicatieve aspect anders verliep dan ik mij had voorgesteld. Toen ben ik gaan nadenken: is dit wel de juiste weg voor mij en zijn er wellicht nog andere opties waar mijn interesse in het communicatieve aspect van accountancy meer tot uiting kan komen? Daarbij had ik het gevoel dat ik nog lang niet uitgestudeerd was. Ik wilde graag nog meer leren en was echt op zoek naar een uitdaging – twee aspecten die heel prominent aanwezig zijn in het PhD programma.

Hoe ben je met de research master in aanraking gekomen?

Voorafgaand aan de master Accountancy was ik al eens bij een voorlichting over de research master geweest. De toenmalige vereisten om toegelaten te worden schrokken mij echter enigszins af, waardoor ik ervoor koos om de reguliere master te gaan volgen. Een jaar later werd ik opnieuw door de coördinator benaderd met de vraag of ik toch niet geïnteresseerd zou zijn in de research master. Omdat mijn stage niet aan mijn verwachtingen voldeed was de keuze eigenlijk heel snel gemaakt. Uiteindelijk was de toelating met de nodige moeite goed te doen. Hierbij had ik wel een voordeel dat de vakken wiskunde en statistiek mij goed lagen. Als je hier nog geen sterke basis in hebt dan zal je hier wellicht wat meer energie in moeten steken. 

“Het grote voordeel van een PhD is de verantwoordelijkheid en de hiermee gepaarde zelfstandigheid die je krijgt.”

Zou je wat meer kunnen vertellen over de inhoud van het PhD programma? 

Het traject duurt drie tot vier jaar. Tijdens het traject ben je geen student meer, maar een werknemer van de universiteit. Dit betekent dat de rollen omgedraaid zijn – je staat nu ineens aan de andere kant van de klas. Een misvatting is dan ook dat je tijdens je PhD nog steeds student bent. In tegendeel, je bent een werknemer met een goed salaris en je dagelijkse werkzaamheden zijn zelfstandig en variërend. Wanneer we meer inhoudelijk kijken bestaat het programma uit drie onderdelen: onderzoek, lesgeven en supervisie. Hier komen we eigenlijk direct bij de tweede misvatting: een PhD bestaat alleen maar uit onderzoek doen. Dit is zeker niet het geval. Het jaar is namelijk verdeeld in twee semesters waarin  je tijdens één semester meestal toeziet op een combinatie van lesgeven en onderzoek, en waarbij het andere semester volledig in het teken staat van je onderzoek. Naast deze werkzaamheden ben je vaak gedurende het jaar een supervisor voor masterstudenten. 

Hoe bevalt de afwisseling tussen onderzoek, lesgeven en supervisie? 

Al met al is deze afwisseling van onderzoek, lesgeven en supervisie een hele goede combinatie. Het is soms bijvoorbeeld prettig om andere werkzaamheden op te kunnen pakken na een tijdje op je onderzoek te hebben gefocust. Daarbij sluiten deze drie onderdelen ook goed op elkaar aan. Zo verzorg ik de werkcolleges van het vak Management Accounting, wat in lijn ligt met mijn onderzoeksgebied. Persoonlijk vind ik het lesgeven en superviseren net zo leuk als het onderzoek doen. Ik hou erg van sociaal contact, dus als ik studenten kan helpen door hen iets te leren geeft mij dat veel voldoening. Soms komen studenten op de vrijdagochtend (virtueel) binnenlopen met een moe, niet-enthousiast gevoel, maar als ik ze dan toch iets kan bijbrengen en levendiger zie weggaan dan kan ik met een goed gevoel mijn werkweek afsluiten.

Zou je een typische werkdag kunnen omschrijven?

Het grote voordeel van een PhD is de verantwoordelijkheid en de hiermee gepaarde zelfstandigheid die je krijgt. Hierdoor ervaar ik veel flexibiliteit in mijn werk. Zo ben ik bijvoorbeeld geen ochtendmens, dus mijn dag begint vaak pas rond half 10 / 10 uur. Bij het opstarten van de dag lees ik mij rustig in voor ik begin aan mijn onderzoek en afhankelijk van de periode wissel ik dit af met de voorbereiding van lessen, lesgeven, voorbereiding van conferenties en eventueel wat administratieve zaken. Kortom, je krijgt veel zelfstandigheid, maar dit vergt ook discipline. Tegenover het later beginnen staat namelijk ook dat ik soms ‘s avonds nog een paar uurtjes doorwerk indien dit nodig is. 

Als we wat verder inzoomen op het onderzoeksgedeelte, hoe ziet het onderzoeksproces er precies uit?

De dissertation die je schrijft bestaat in feite uit drie tot vier papers die allen op elkaar aansluiten. Mijn persoonlijke onderzoeksgebied is management accounting, waarin met name gedrag centraal staat. Om wat meer in detail te treden, mijn huidige onderzoek focust op demand-driven feedback systems, ook wel real-time feedback systems genoemd, wat inhoudt dat werknemers via een mobiele app feedback kunnen vragen van een collega of supervisor waar en wanneer zij maar willen. Hierbij is de hoofdvraag hoe een dergelijk feedback systeem de creativiteit van deze werknemers beïnvloedt. Persoonlijk vind ik dit soort onderwerpen erg boeiend, met name omdat het menselijke (psychologische) aspect hierin sterk naar voren komt. Mijn onderzoeksgebied is dan ook heel anders dan een specialisatie in financial accounting, waarbij je veel meer met financial statements te maken krijgt.

Wat houden conferenties in en hoe ervaar jij het bijwonen hiervan?

Zodra je een project hebt kan je naar een conferentie waar jij jouw paper gaat presenteren. Op een conferentie komt een grote groep academici samen die allen gespecialiseerd zijn in  bijvoorbeeld management accounting. Dit jaar waren de conferenties online, maar het is gebruikelijk dat je af en toe ook naar het buitenland gaat. Het leuke aan deze conferenties is de mogelijkheid tot netwerken met mensen die in hetzelfde onderzoeksgebied actief zijn. Daarnaast leer je enorm veel van bijvoorbeeld professoren die soms al wel twintig jaar in het vak zitten en jou vervolgens feedback geven op je paper.

Wat zijn de toekomstmogelijkheden met een PhD op zak?

Na het behalen van je PhD kan je grofweg twee paden inslaan. Enerzijds kun je in academia blijven door assistant professor te worden. Dit houdt in dat je start met een track van 5 tot 6 jaar waarin onderzoek en lesgeven centraal zullen staan. Zodra je voldoende papers hebt gepubliceerd en voldoet aan de nodige kwalificaties word je associate professor. Anderzijds kun je er ook voor kiezen om de praktijk in te gaan. Zo zie je vaak dat PhD afgestudeerden een onderzoekspositie binnen een bedrijf of een onderzoeksinstituut bemachtigen. Ook kan je binnen audit of consultancy gaan werken. 

Persoonlijk vind ik het belangrijk om alle opties open te houden en mijn keuzes te baseren op datgene waar ik het meeste plezier uit haal. Voor nu haal ik dit plezier uit mijn onderzoek, lesgeven en de brede vaardigheden die ik kan ontwikkelen tijdens de PhD. Zo kan ik in mijn huidige werk veel creativiteit kwijt en is het erg uitdagend om zelf tot oplossingen te moeten komen. Mocht ik in de toekomst toch een ander pad in willen slaan, dan is er altijd nog een “outside option”, namelijk dat je terug kunt naar de praktijk. Omdat de PhD je een hele mooie combinatie aan vaardigheden meegeeft ben ik ervan overtuigd dat dit de kansen vergroot om een baan te vinden die echt aansluit bij jouw interesses. Mocht je dus na de master in twijfel zijn over waar je wilt gaan werken, dan kan een PhD een goede manier zijn om je verder te ontwikkelen en je opties open te houden. Uiteraard moet je wel interesse hebben in onderzoek aangezien dit het belangrijkste onderdeel van de PhD is. 

Heb je verder nog tips voor accountancy studenten? 

Als je een nieuwsgierig persoon bent die van uitdagingen houdt en die het leuk vindt nieuwe dingen te leren, problemen op te lossen, en te communiceren met anderen, dan kan de PhD zeker de juiste match zijn. Daarbij heerst er een bepaald beeld dat PhD studenten of mensen in academia erg ‘stoffig’ zijn. Ik kan vanuit mijzelf en de mensen om mij heen gerust zeggen dat ook dit een misvatting is. De meeste mensen in academia halen gewoonweg veel plezier uit het verbreden en delen van hun kennis. Verder zou ik studenten altijd aanraden om een stage te lopen. Op deze manier leer je het beste wat wel en niet bij je past. Uiteindelijk is het namelijk vooral belangrijk om te doen wat goed voelt voor jou. 

Heb jij naar aanleiding van dit artikel interesse in de PhD of wil je meer weten over het PhD programma? Voel je vrij om mij een e-mail te sturen naar C.A.Masselink@tilburguniversity.edu. Dan plannen we een (digitaal) koffiemoment in waarin we je vragen kunnen bespreken.