Een “geniale” fraudeur: het verhaal van Sam Bankman-Fried

For the English version, click here.

Het leven van Sam Bankman-Fried begon veelbelovend. Zo studeerde hij in 2014 af van het prestigieuze MIT met een bachelor in natuurkunde om zich vervolgens aan te sluiten bij het Centre of Effective Altruism. Deze organisatie hanteert het denkbeeld dat het eerste deel van het leven draait om zoveel mogelijk geld te verdienen, om vervolgens in het tweede deel dit geld aan goede doelen te doneren. Bankman-Fried belooft dan ook, mits hij veel geld gaat verdienen, agressief geld te gaan doneren. Bij het Centre of Effective Altruism komt Bankman-Fried in contact met Tara Hedley, waarmee hij in 2017 Alamada Research opricht.  Met dit hedge fund verdient hij door middel van arbitrage in korte tijd veel geld waarmee hij onder anderen FTX kan financieren.

Wat is FTX?

In 2018 werd het platform FTX een feit. FTX fungeerde als crypto exchange. Het was hier mogelijk om te handelen in de bekendste cryptocurrencies (waaronder de eigen token FTT), NFT’s en futures. Daarnaast was het mogelijk om met een hoge leverage positie te handelen. Het platform groeide al snel; zo werd er in 2020 al $385 miljard aan cryptocurrencies verhandeld via het platform. “Built by traders, for traders” was het motto. Dankzij de gebruiksvriendelijke website was het volgens velen het beste platform om crypto’s te verhandelen. In datzelfde jaar kreeg FTX een meerderheidsbelang in Blockfolio, een app wat het mogelijk maakt om de waarde van je crypto-portfolio bij te houden. Achteraf bleek dat 94 procent deze deal betaald was met FTT.  De naamsbekendheid groeide ook dankzij de vele commercials op televisie en tijdens de Super Bowl, waarin meerdere celebrities speelden. Bankman zelf kwam regelmatig in de publiciteit en stond zelfs op de voorpagina van Forbes. Hierdoor kregen mensen meer vertrouwen in het platform. Aan dit vertrouwen kwam echter al snel een einde.

“Sam Bankman-Fried is een van de meest sensationele verhalen in de geschiedenis van het kapitalisme.” Michael Lewis (biograaf Sam Bankman-Fried)

De implosie

Waar op papier Alamada Research en FTX twee verschillende bedrijven zijn, blijkt dat in de praktijk toch anders te zijn. Op de balans van Alamada Research staat namelijk dat het bedrijf veel FTT in bezit heeft. Hoewel dit niet illegaal is, laat het wel zien dat Alamada Research in grote mate afhankelijk is van FTX. Dit toont aan dat de token niet decentraal is, wat wel de bedoeling zou zijn. Zoals eerder benoemd is FTT de token van de exchange FTX; bezitters van deze token betaalden minder transactiekosten. Sam Bankman-Fried signaleerde zijn vertrouwen in FTT regelmatig door vaak via Twitter aan te geven de token bij te kopen. Omdat Alamada Research niet duidelijk aangaf hoeveel FTT ze hadden, was prijsmanipulatie mogelijk. Sam Bankman-Fried zou Alamada opdracht hebben gegeven om grote getalen FTT aan te schaffen wanneer de prijs daalde, om zo een verdere daling te voorkomen. Het bedrijf gebruikte FTT zelfs ook als onderpand bij het aantrekken van nieuwe leningen.

“Ik dacht dat hij de Mark Zuckerberg van crypto zou worden, maar hij blijkt nu eerder de Bernie Maddof van crypto te zijn.” Anthony Scaramucci

In 2022 gaan de belangrijkste geldschieters van Alamada failliet. Om dit tekort op te vangen, besluit Bankman-Fried om tegoeden van klanten op FTX toe te wijzen naar Alamada. Tot overmaat van ramp besluit Binance CEO Changpeng Zhao (beter bekend als CZ) alle FTT op Binance te liquideren. Wanneer de prijs van FTT in 2022 met meer dan 75% daalt, is er grote reden tot paniek. Wat volgt is een bank run, waarbij klanten van FTX massaal hun posities van de exchange proberen te halen. Deze posities staan echter niet maar op de exchange, aangezien deze bezittingen dus heeft gebruikt om tekorten op Alamada op te vangen. Op 11 november zijn Alamada Research en FTX allebei failliet. De ineenstorting is compleet.

Een week later geeft Bankman-Fried in een interview met CNBC aan dat het “niet zijn intentie was om te frauderen” en dat hij “een aantal dingen nu anders zou aanpakken.” Sam Bankman-Fried wordt vervolgens opgepakt en wacht een gevangenisstraf van 25 jaar boven het hoofd. In totaal missen voormalige klanten van FTX ruim $8,9 miljard dollar.

Wat begon met een leuk verhaal over doneren aan goede doelen, eindigt uiteindelijk in een van de grootste oplichtingen wereldwijd.