For the English version, click here Sinds 2019 is Willem Jan Brinkman CFRO van pensioenuitvoerder PGGM. In dit interview vertelt hij onder andere over zijn carrière en geeft hij meer inzicht in zijn werkzaamheden als CFRO. Daarnaast geeft Brinkman zijn toekomstvisie over het verantwoord beleggen binnen PGGM en hoe de betaalbaarheid van de pensioenen zich zal gaan ontwikkelen. Je hebt Economie gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen. Kun je in grote lijnen vertellen hoe je studententijd verliep? De studie duurde in totaal vijf jaar, omdat er geen splitsing tussen de Bachelor en Master was. Ik ben actief geweest bij de roeivereniging Aegir in Groningen. Aan het begin van mijn studie zeer fanatiek, maar dit werd naar verloop van tijd minder. Tijdens mijn studie heb ik stage gelopen bij het hoofdkantoor van de Gasunie in Groningen. Mijn studententijd heb ik afgesloten met een traineeship bij PriceWaterhouse in Amerika, een voorganger van PriceWaterhouseCoopers (PwC). Ik heb dit traineeship kunnen volgen via AIESEC, een organisatie die vandaag de dag nog steeds actief is. Hoe heb je de overgang van studeren naar werken ervaren? Het traineeship bij PriceWaterhouse heeft een positieve impact gehad op de overgang van studeren naar werken. Ik kwam terecht op de belastingadviesafdeling voor rijke mensen. Je moest daar gewoon keihard meewerken. Het was voor mij een maximale overgang van studeren naar werken binnen een bedrijf. Dit traineeship hielp mij ook om een goed beeld te krijgen naar wat het werken nu precies inhield. In mijn studententijd vond ik het lastig om hier een goed beeld over te vormen. In 2015 heb je de overstap gemaakt van KPMG naar PGGM. Kun je toelichten waarom je deze stap hebt gemaakt?  Bij KPMG was ik partner van de M&A-afdeling, gericht op de financiële sector. Dit waren voornamelijk transacties tussen banken, verzekeraars en vermogensbeheerders. Deze overgang was een mooi schakelpunt in mijn carrière. Je bent begin 40 en stelt jezelf de vraag; ‘blijf je doen wat je nu doet of ga je een echte verandering maken?’ Met name de maatschappelijke opdracht die PGGM heeft sprak mij aan, om de belangen te behartigen van de medewerkers in de zorg en welzijnssector. Ook de focus op verantwoord beleggen en duurzaam beleggen, waar PGGM bekend om staat, sprak mij aan. Bovendien zorgt de schaal van PGGM, en het fonds dat daarachter zit (PFZW) ervoor dat je veel kunt bereiken.  Vanuit mijn werk bij KPMG had ik al enige contacten bij PGGM. Ik had PGGM op het vizier, maar er was nog geen aanleiding geweest om er daadwerkelijk te gaan werken. Die aanleiding kwam vanwege PGGM’s betrokkenheid bij de Nederlandse Investeringsinstelling, dat was een nieuw initiatief voor beleggen in Nederland. Ze zochten iemand die daar vanuit PGGM aan bij kon dragen. Toen heb ik die overstap gemaakt.   Kun je jouw dagelijkse takenpakket van CFRO van PGGM omschrijven? In hoeverre verschilt je functie t.o.v. de functie CFO? Ik ben CFRO, een combinatie van Finance en Risk. Ik heb dus twee verschillende invalshoeken waar ik mee bezig ben binnen het bedrijf. Samen met de CEO vorm ik de raad van bestuur. Dat betekent dat elk onderwerp wel op mijn bureau komt als het op bestuursniveau bekeken moet worden. Bijna elk vraagstuk bevat wel een financieel of risk component. Dit kan gaan over de financiële resultaten, over de risico’s die we zien in het bedrijf of onderzoeken die plaatsvinden. Het is enorm divers, en dat vind ik ook heel erg leuk, maar allemaal wel vanuit een bestuurlijke rol. Het is dus niet de bedoeling dat ik me in allerlei details verlies. Mijn taak is om het gehele proces in de gaten te houden.  “Ik verwacht dan ook dat mensen in de toekomst zich meer gaan verdiepen in hun pensioenen.” Het verschil tussen CFO en CFRO is een ontwikkeling in de markt. Op een gegeven moment had je een CFO en een CRO die begeleidde. Je ziet nu dat deze twee functies vaak worden gecombineerd tot CFRO, alhoewel je bij grotere bedrijven deze splitsing nog af en toe terugziet. Bij PGGM hebben we twee aparte afdelingen die naast elkaar bestaan, maar wel aan mij als CFRO rapporteren. Pensioenfondsen focussen zich in grote lijnen op de betaalbaarheid op lange termijn. In hoeverre focussen jullie je op kortlopende financiële instrumenten?  Wij zijn de pensioenuitvoerder, dit betekent dat de pensioenfondsen onze klanten zijn. Zij hebben een bepaald beleid omtrent de investeringen van het fonds. PGGM is de partij die dit beleid voor het pensioenfonds uitvoert. Je kijkt dus naar de komende jaren: wat moet er worden uitgekeerd en wat komt er binnen?  Er is veel liquiditeit nodig om geld te kunnen uitkeren of betalingen te kunnen verrichten. Het korte termijn gedeelte wordt dan voornamelijk geregeld door de treasury afdeling van ons vermogensbeheer. Dan zijn er beursgenoteerde beleggingen die we korter of langer in portefeuille houden, zoals aandelen en krediet. En beleggingen in private markten die vaak echt lange termijn zijn, en waarvoor we grote interne beleggingsteams hebben opgebouwd met heel veel specialistische kennis. Een voorbeeld is ons team van veertig mensen dat zelf grote investeringen doet in infrastructuur, denk aan de aankoop van een waterzuiveringsbedrijf dat de watervoorziening van een stad regelt. Deze soort beleggingen houden we doorgaans voor een langere periode en leveren ons jaarlijks een mooi, stabiel dividend op. We doen ook ‘gestructureerde investeringen’, zoals de zogeheten Credit Risk Sharing transacties. Hierbij investeren we in feite in de leningboeken van banken. Deze investeringen lopen ongeveer 3 à 4 jaar. Om de betaalbaarheid goed weer te geven kijken we naar de dekkingsgraad. Dit is de verhouding tussen de contante waarde van het uit te keren bedrag en het geld dat er op dit moment aanwezig is. De waarde van de dekkingsgraad wordt heel erg beïnvloed door de rente. Bij een lage rente is de waarde van je verplichtingen heel erg hoog, daardoor ontstaat de dekkingsgraad onder de 100 procent. Door de impact van COVID-19 op de economie is de rente begin 2020 verder gedaald, waardoor we nu op een dekkingsgraad onder de 100 procent