Zijn accountants saaie angsthazen?

Het Financieel Dagblad van 26 augustus jl. bracht een voorpagina-artikel met de kop ‘Accountant is angsthaas geworden’. En dat terwijl velen al het beeld hebben dat accountants saai zijn. De beroepsgroep staat er kortom fraai op, terwijl dit juist een erg veelzijdig en dynamisch vak is.

Voor het artikel in het FD is een aantal gerenommeerde CFO’s geïnterviewd van onder meer Jumbo, Vebego en Molecaten. Een van hun boodschappen is dat accountants steeds minder toegevoegde waarde laten zien aan hun klanten omdat ze te veel bezig zijn met het toepassen van regeltjes.

Ik ben zelf in 1993 na mijn studie bedrijfseconomie in Tilburg gestart als assistent-accountant bij Deloitte. Tijdens mijn postdoctorale opleiding tot registeraccountant spraken we veel over de verwachtingskloof tussen accountants en het maatschappelijk verkeer. Na al die jaren lijkt het er op dat we als beroepsgroep nog steeds niet in staat zijn geweest om deze kloof te dichten. Sterker nog, soms heb ik het gevoel dat deze kloof zelfs groter is geworden. Zeker na het lezen van dit artikel.

“Na al die jaren lijkt het er op dat we als beroepsgroep nog steeds niet in staat zijn geweest om deze kloof te dichten. Sterker nog, soms heb ik het gevoel dat deze kloof zelfs groter is geworden.”

We moeten aan de klant en het maatschappelijk verkeer beter uitleggen waarom we bepaalde werkzaamheden wel doen en andere werkzaamheden niet en wat onze verantwoordelijkheden hierbij zijn. Deze werkzaamheden worden overigens vaak ingegeven door de wet- en regelgeving. Dit uitleggen doen we nog steeds onvoldoende waardoor het begrip soms ontbreekt. Wat natuurlijk bijzonder blijft in ons vak is dat wij onze werkzaamheden uitvoeren voor het maatschappelijk verkeer, maar dat onze klanten de rekening moeten betalen. Het kan niet anders dan dat dit tot spanningen leidt. Het gaat mij wel veel te ver om de beroepsgroep als angsthazen te kwalificeren omdat we ons aan regels houden.

Toch begrijp ik het artikel wel. Als accountants het tegenwoordig over kwaliteit hebben, bedoelen ze daar meestal mee het voldoen aan de wet- en regelgeving. Onze klanten hanteren echter een ruimere definitie van kwaliteit. Zij willen namelijk ook toegevoegde waarde voor de rekeningen die ze betalen zoals het klankborden en sparren op strategisch niveau. Ik denk dat het één het ander niet hoeft uit te sluiten. Accountants moeten samen met de klanten en het maatschappelijk verkeer op zoek naar een nieuw evenwicht. Zo kunnen we die verwachtingskloof eindelijk voor een belangrijk stuk dichten.

“Mensen die denken dat accountants alleen maar vinken zetten, missen een belangrijk element van het vak.”

Wil ik toch nog even terugkomen op het saaie imago van accountants. Mensen die denken dat accountants alleen maar vinken zetten, missen een belangrijk element van het vak. Ik zie mezelf ook zeker niet als saaie accountant. Noem nog een ander vak waarin je diep in de wortels van een organisatie kunt kijken? En dan niet bij één, maar bij meerdere organisaties. Een accountant moet onder meer communicatief vaardig zijn, hij of zij moet een professioneel-kritische instelling hebben, goed in teamverband kunnen werken en analytisch sterk zijn. Een accountant verdiept zich in het business model van de klant om te controleren of de opbrengststromen volledig zijn. Een accountant voert op strategisch niveau gesprekken met Raden van Bestuur en Raden van Commissarissen over risicomanagement. Dit zijn nog maar een paar voorbeelden die illustreren dat accountancy vele uitdagingen kent. Ik moedig je hierbij aan nader kennis te maken met deze elementen van het vak.

Ondanks de soms negatieve publiciteit kan ik mij geen mooier vak voorstellen. Ik krijg nog steeds veel energie van mijn vak, mijn klanten maar ook het ontvangen van nieuwe starters voor onze praktijk. Het is mooi om getuige te mogen zijn van hun visie op ons werk. Dat accountants bijna dagelijks in de media staan geeft aan dat we blijkbaar relevant zijn. Anders zouden niet zoveel mensen zich zo druk maken om onze beroepsgroep.

Dit lijkt mij voldoende betoog om aan te geven dat accountants geen angsthazen zijn en zeker niet saai. Ik hoop in elk geval nog vele jaren met veel plezier dit vak werkzaam te zijn en een aantal van jullie op te mogen leiden tot accountant bij Deloitte!